Nhà băng thiên vị sếp lớn, ‘bỏ rẻ’ cổ đông

Năm 2013, Ngân hàng Phương Nam (SouthernBank) chỉ đạt lợi nhuận gần 18 tỷ đồng, nhưng nhà băng này lại chia thù lao cho HĐQT và Ban kiểm soát hơn 14 tỷ đồng, chiếm 80% lợi nhuận. Ngay lập tức, động thái trên khiến các cổ đông “dậy sóng” tại chính đại hội cổ đông của SouthernBank, diễn ra cách đây vài ngày. Cổ đông bức xúc vì đem vốn đầu tư, nhưng sau một năm, hơn 1.800 cổ đông phải chia nhau món cổ tức vỏn vẹn… 2 tỷ đồng, tương đương hơn 1,1 triệu đồng/người.

Thực tế, mục tiêu lợi nhuận của SouthernBank cho cả năm 2013 là 560 tỷ đồng. Đại hội cổ đông diễn ra đầu năm 2013 của nhà băng này, các cổ đông đã thông qua tờ trình chia thù lao cho HĐQT và Ban kiểm soát là 3% lãi trước thuế (tương đương 14 tỷ). Dù vậy, lợi nhuận thu về chỉ 18 tỷ, nảy sinh chuyện bi hài là lãi trước thuế chỉ còn khoảng… 4 tỷ đồng, sau khi đã chia hết hơn 14 tỷ tiền thù lao.

Một số nhà băng kinh doanh không hiệu quả trong năm 2013 song lại khá "bạo tay" khi trả thù lao cho HĐQT, Ban kiểm soát, gây bức xúc cho cổ đông. Ảnh minh họa: Lan Anh.

Tuy nhiên, Chủ tịch HĐQT SouthernBank Mạch Thiệu Đức khẳng định: “Thù lao chia theo tháng, kết quả kinh doanh tính theo năm. Đúng là cổ tức thấp, thù lao cao, nhưng nếu cổ đông lấy con số tuyệt đối để nói rằng HĐQT yếu kém, thì chúng tôi cho rằng Phương Nam là ngân hàng trung bình khá”. Sự “thiên vị” nói trên của SouthernBank khiến cho cổ đông muốn HĐQT kết thúc sớm nhiệm kỳ. Cổ đông ngân hàng này bức xúc, vì với họ, mang tiền đầu tư, ít nhất cũng phải nhận về cổ tức tương đương với lãi suất ngân hàng. Đằng này, khoản tiền nhận về sau một năm đầu tư quá ít so với kỳ vọng.

Ngân hàng Quốc tế cũng là một trong những nhà băng có kết quả kinh doanh không khả quan, song vẫn trả thù lao cho HĐQT lên tới chục tỷ. Năm 2013, lợi nhuận trước thuế của VIB chỉ là 81 tỷ đồng, sau thuế khoảng 50 tỷ đồng, bằng 7% so với kế hoạch đặt ra và chỉ bằng 1/10 năm 2012. Với kết quả kinh doanh như trên, nhiều khả năng, VIB đang trình kế hoạch không chia cổ tức cho nhân viên. Tuy nhiên, mục tiêu cho năm 2014 về thù lao cho HĐQT, Ban kiểm soát vẫn được nhà băng này đặt ra là 2% lợi nhuận trước thuế, song không thấp hơn 16,25 tỷ đồng.

Tương tự, PGBank - nhà băng vừa phát tín hiệu sẽ sáp nhập với VietinBank sau đó “rút lại lời”, cũng chỉ chia cổ tức 1% cho các cổ đông với số tuyệt đối là 30 tỷ đồng. Còn thù lao của HĐQT, theo công bố, lên tới 9,6 triệu đồng/tháng với Chủ tịch HĐQT và gần 7,7 triệu đồng với các thành viên. Riêng các thành viên Ban kiểm soát của PGBank nhận thu nhập sau thuế là hơn 2,06 tỷ đồng. Năm 2013, lợi nhuận trước thuế của PGBank là 51,7 tỷ đồng, chỉ đạt 13% mức kế hoạch là hơn 400 tỷ.

Bình luận về sự chênh lệch trong thu nhập của các lãnh đạo với cổ đông ngân hàng, chuyên gia tài chính Nguyễn Trí Hiếu cho biết, trong bối cảnh khó khăn, lợi nhuận thấp, HĐQT nên hài hòa lợi ích của mình và cổ đông. Ở một số nhà băng, vệc cắt thù lao của lãnh đạo một số ngân hàng được nhìn nhận như một cách chia sẻ của lãnh đạo trong bối cảnh khó khăn chung.

Một chuyên gia khác nêu quan điểm, trong ngân hàng, người bảo vệ quyền lợi cho các cổ đông nhỏ ít tiếng nói là thành viên HĐQT độc lập. Tuy nhiên, tại nhiều nhà băng Việt Nam, chức năng của người đảm nhiệm chức vụ này cũng không được thực hiện đầy đủ, trọn vẹn, vị này nêu ý kiến.

Lan Anh